‘Maak het CO2-budget een randvoorwaarde voor nieuwbouw en gebiedsontwikkelingen’

In de #BuildingLife Spotlight serie gaan we in gesprek met #BuildingLife Ambassadeurs over hun ambities en ervaringen op weg naar een Whole Life Carbon Aanpak. Bij deze aanpak verbinden we operationele en materiaalgebonden emissies en kijken we naar de hele levenscyclus van een gebouw. Van CO2-neutrale gebouwen naar CO2-neutrale productie, bouw, gebruik en sloop/hergebruik!

Samen met World Green Building Council, diverse andere Europese Green Building Councils, private partijen, publieke partijen en de #BuildingLife Ambassadeurs werken we aan het #BuildingLife project. Het doel is om de Whole Life Carbon Aanpak te verankeren in nationale wet- en regelgeving. Verschillende ambassadeurs maken zich hard voor deze aanpak, onder wie Maaike Perenboom, ontwikkelaar en circulair strateeg bij Synchroon.

#BuildingLife Spotlight

Wat is jouw rol bij Synchroon?

“Een aantal jaar geleden ben ik gevraagd om naast mijn rol als ontwikkelaar de maatschappelijke bijdrage van het bedrijf verder vorm te geven. Dat gaat wat ons betreft over het creëren van een weerbare en inclusieve samenleving, maar ook over de gezondheid en het welzijn van mensen, stadsnatuur maken, CO2-reductie, circulair materiaalgebruik en het inregelen van circulaire stromen. Een circulaire businesscase is daarbij onontbeerlijk.”

Wat motiveerde je om #BuildingLife Ambassadeur te worden?

“We voelen de grote urgentie om de CO2-uitstoot die gepaard gaat met onze gebiedsontwikkelingen zo snel mogelijk naar nul te krijgen. Ik maak me grote zorgen over klimaatverandering en de consequenties daarvan. Tegelijkertijd zie ik de forse opgave om materiaalgebonden emissies te verminderen. Dat vergt veel inspanning en brengt een hoop kosten en risico’s met zich mee. We moeten anders gaan denken en werken. Dit kunnen we niet alleen, we hebben iedereen in de bouw- en vastgoedsector nodig. BuildingLife streeft hetzelfde na, dus laten we de krachten bundelen.”

Op welke manier draagt Synchroon bij aan de verduurzaming van de gebouwde omgeving?

“We hebben de ambitie om verrassend mooie gebieden en gebouwen te ontwikkelen. We initiëren en participeren risicodragend in ontwikkelingen, waarbij we sturen op de zeven impactgebieden uit onze Synchroon Circulair strategie. Daarbinnen krijgen een inclusieve samenleving en CO2-reductie momenteel speciale aandacht. We streven naar een portefeuille zonder operationele emissies en hanteren de Paris Proof CO2-budgetten voor het verminderen van materiaalgebonden emissies. Bij de start van de bouw registeren we de uitstoot die we veroorzaken. Zo konden we in 2021 alle uitstoot compenseren door nieuwe bomen aan te planten. Ieder project heeft een financiële reservering voor de CO2-uitstoot die het nog veroorzaakt en elk jaar kijken hoe we dit geld het beste kunnen besteden om tot zoveel mogelijk CO2-reductie te komen.”

Welke ambitie heeft Synchroon met het oog op Whole Life Carbon?

“We willen zo snel mogelijk naar CO2-neutrale gebiedsontwikkelingen over de volle breedte van onze portefeuille. Hiervoor hebben we reductiepaden opgesteld die laten zien dat we in de huidige markt vrijwel alleen nog maar met houtbouw, biobased en hergebruikte materialen kunnen werken. Dat is een forse opgave, zeker in combinatie met het realiseren van betaalbare woningen en andere ambities bij gebiedsontwikkelingen.”

Welke elementen zijn belangrijk op weg naar een CO2-neutrale bouwkolom in 2040?

“De draagconstructie is een grote uitstoter, zo blijkt uit de analyse van de emissies van onze projecten. Als we kiezen voor houtbouw, maken we een flinke slag. We zien natuurlijk steeds meer houtbouwprojecten en bouwers openen houtbouwfabrieken, maar een forse schaalvergroting is nodig voor een significante bijdrage aan CO2-reductie in de sector. Maar met alleen houtbouw komen we er niet. We hebben in de breedte meer CO2-arme bouwmaterialen nodig die met een levenscyclusanalyse in de Nationale MilieuDatabase zitten, zodat we ermee kunnen rekenen.”

Hoe reduceer je de materiaalgebonden emissies van jullie projecten?

“Bij onze gebouwen sturen we van grof naar fijn. We kijken eerst waar de meeste emissies zitten en hoe we die fors kunnen verlagen. Bijvoorbeeld door te kiezen voor houtbouw, biobased gevelmaterialen en een efficiënt gebouwvolume en -glasgebruik. Daarbij kijken we verder dan de MilieuPrestatie Gebouwen of het Paris Proof Protocol. Met een concept voor ouderenhuisvesting proberen we bijvoorbeeld doorstroming in de markt te bevorderen, zodat er meer bestaande woningen vrij komen en er minder nieuwbouw nodig is. Zo verminderen we materiaalgebonden emissies op gebiedsniveau. Als gebiedsontwikkelaar kunnen we echt andere keuzes maken die leiden tot CO2-reductie en die nog niet in een Paris Proof-berekening landen.”

Hoe kun je operationele en materiaalgebonden emissies met elkaar verbinden?

“Beide emissies moeten natuurlijk naar nul. Elke keer blijkt dat eerst sturen op geen operationele emissies meer positieve invloed heeft dan negatieve invloed door een toename van materiaalgebonden emissies. Daarom streven ernaar om, over onze hele portefeuille gezien, gemiddeld geen operationele emissies meer te hebben.”

“De torenhoge energieprijzen maken ook dat er een businesscase is voor maatregelen om operationele emissies naar nul te krijgen. Ook beleggers zijn hier actief mee bezig. We moeten gebruik maken van dit momentum. Vervolgens gaat onze aandacht vooral uit naar het verminderen van emissies door materiaalgebruik. Dat is nodig om echt verder te komen, want hier moeten we nog een grote transitie door.”

Hoe zorgen we ervoor dat de hele bouwsector meedoet?

“Het zou enorm helpen als een CO2-budget een randvoorwaarde wordt voor nieuwe gebiedsontwikkelingen en gebouwen. Dan moeten we allemaal in beweging komen. Tegelijkertijd moeten we het dan over de kosten hebben. Dat is namelijk een grote showstopper, zeker gezien de huidige prijzen op de woningmarkt.”

Wat is je advies aan andere partijen die met de Whole Life Carbon aanpak aan de slag willen gaan?

“Stel het verminderen van emissies centraal vanaf de start van een project en werk daarbij met een CO2-budget waar je op uit wil komen. Dit moet standaard worden meegenomen, net zoals de financiële haalbaarheid en een Programma van Eisen. Zo’n streefbudget leidt uiteindelijk tot andere ontwerpkeuzes. Natuurlijk weten we nog niet precies hoe we op dat budget uitkomen en of we de kosten kunnen dragen, maar laten we het omdraaien en kijken hoe ver we komen en oplossingen zoeken voor die kosten. De klimaatproblematiek is te urgent om niet op CO2-reductie te sturen.”

Doe mee met #BuildingLife

Wil je bijdragen aan een gebouwde omgeving zonder operationele en materiaalgebonden emissies? Onderteken dan de intentieverklaring, ga aan de slag met de roadmap Whole Life Carbon of lees meer over het #BuildingLife project

Professionals

Maaike Perenboom

Gerelateerd

Building Life ambassadeur Dennis Hauer is architect en directeur bij Urban Climate Architects in Delft

‘Biobased gebouwen voelen beter, zijn gezonder, slaan CO2 op én zijn veel leuker om te ontwerpen’

Provincie Gelderland neemt voortrekkersrol in waterzuinige nieuwbouw

Koplopers waterzuinige nieuwbouw in Gelderland gaan het doen

Scope 3-emissies van vastgoed, bouw en ontwerpprojecten soms wel meer dan 100 keer groter dan scope 1 en 2

Scope 3-emissies van vastgoed, bouw en ontwerpprojecten soms wel meer dan 100 keer groter dan scope 1 en 2