De milieuprestatie-eisen van gebouwen gaan op de schop: dit verandert er

De overheid wil de milieuprestatie-eisen voor woningen en kantoren aanscherpen om zo verduurzaming in de bouwsector te versnellen. Ook willen ze een eis introduceren voor gebouwen met andere gebruiksfuncties zoals zorg, onderwijs, winkels en industrie. Én de bepalingsmethode voor de MilieuPrestatie Gebouwen (MPG) wordt herzien vanwege de nieuwe weegset. Wat betekent dit voor de Nederlandse bouw- en vastgoedsector? De belangrijkste vragen en antwoorden op een rij. 

1. Wat verandert er in de milieuprestatie-eis voor gebouwen? 

Drie belangrijke wijzigingen worden tegelijkertijd doorgevoerd:  

  • De aanscherping van de milieuprestatie-eisen voor woningen en kantoren vanaf 2025. Deze wijziging was al langer bekend. De milieuprestatie-eis (MPG) van woningen zou van 0,8 naar 0,5 gaan en de MPG van kantoren van 1,0 naar 0,85.  
  • Introductie milieuprestatie-eisen voor gebouwen met andere gebruiksfuncties. Deze gelden voor de volgende type gebouwen: bijeenkomstfunctie, celfunctie, gezondheidszorgfunctie, industriefunctie, logiesfunctie, onderwijsfunctie, sportfunctie, winkelfunctie, overige gebruiksfunctie en bouwwerk geen gebouw zijnde.  
  • Nieuwe milieueffect-categorieën en aanpassing van de weging. Deze nieuwe weegset bekent dat de milieuprestatie-eis voor woningen vanaf 1 januari 2025 1,0 en voor kantoren 1,55 wordt. Hoe dat zit leggen we hieronder verder uit.  

Daarnaast wordt nog een aantal andere wijzigingen aangebracht: 

  • Er wordt een aparte eis ingevoerd voor kleine gebouwen. 
  • Er wordt vastgesteld hoe de berekening van de milieuprestatie wordt gedaan voor gebouwen waarin meerdere gebruiksfuncties aanwezig zijn. 
  • Er wordt vastgesteld welke onderdelen van een bouwwerk vallen onder de berekening van de milieuprestatie. 

2. Waarom wordt de bepalingsmethode van de MPG herzien? 

Om aan te sluiten op de Europese bepalingsmethode waarmee de milieuprestatie wordt berekend, wordt de Nederlandse versie herzien. Deze herziene bepalingsmethode wordt tegelijkertijd ingevoerd met de aanscherping van de milieuprestatie-eis. Hiermee wil de overheid de noodzaak aan lokale variatie in duurzaamheidsambities af laten nemen. Met verdere standaardisatie van de uitvraag wordt industriële en betaalbare woningbouw bevorderd. 

3. Wat wijzigt er in de herziene MPG?  

De huidige Nederlandse versie bevat 11 onderliggende milieueffect categorieën. In de nieuwe milieuprestatie-eis wordt het aantal categorieën uitgebreid naar 19, in lijn met de Europese versie. Categorieën die straks ook meegerekend worden, zijn bijvoorbeeld waterschaarste, landgebruik en fijnstof. Daarnaast is de hoogte van de schaduwprijs voor iedere afzonderlijke milieueffect categorie geactualiseerd naar de nieuwste wetenschappelijke inzichten en inflatie. Zo komt er een hogere CO2 prijs: van €50 per ton CO2 naar €116 per ton CO2

4. Een aanscherping van de eisen, maar de MPG-scores gaan omhoog. Hoe kan dit? 

Demissionair minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft voorgesteld om de scherpere milieuprestatie-eisen vast te stellen op 1,0 voor de woonfunctie en 1,55 voor de kantoorfunctie. Dat lijkt een versoepeling ten opzichte van de huidige eisen van 0,8 voor de woonfunctie en 1,0 voor de kantoorfunctie. Dat is echter niet het geval.  

Meer milieueffecten die meetellen en een hogere schaduwprijs per categorie, betekent een hogere totale schaduwprijs. Dat is een van de redenen dat de MPG omhooggaat. De voorgestelde eisen komen overeen met de eerdergenoemde eisen van respectievelijk 0,5 voor woonfunctie en 0,85 voor kantoorfunctie. Meer weten? Bekijk het informatieblad waarin het verschil wordt uitgelegd.  

5. Wat vindt DGBC? 

Ruben Zonnevijlle, programmamanager bij DGBC: “Het is goed dat periodiek de milieueffecten tegen het licht worden gehouden en op basis van voortschrijdend inzicht deze rekenmethodiek wordt aangepast. Concreet heeft dit wel een aantal consequenties, want de MPG-waarde wordt aangepast, bijvoorbeeld van 0,5 naar 1,0 voor woningen. En belangrijker: de milieueffecten worden anders gewogen. Zo gaan emissies van CO2 en fijnstof zwaarder wegen. Er ontstaat hierdoor een verschil in milieuprestatiescore per materiaalgroep. Technische installaties krijgen een relatief lagere score ten opzichte van bijvoorbeeld hout. Voor toekomstige projecten betekent dit dat bepaalde ontwerpconcepten beter of minder goed gewaardeerd worden.​” 

Herziening MPG referenties weegset A2

Bron: Bijlage 8 Herziening MPG-referenties weegset A2​ 

“Deze nieuwe weging op materiaalgroepen kan wel zorgen voor een wijziging in het speelveld en beoordeling van gebouwen: de milieu-impact van technische installaties (bijvoorbeeld voor een betere energieprestatie) en metalen weegt relatief minder zwaar, terwijl de toepassing van hout en synthetische isolatie juist zwaarder wegen. Voor hout is dit wel opmerkelijk als je alleen kijkt naar het zwaarder wegen van CO2 (immers, hout wordt gezien als een toepassing met lage CO2-emissies), onderliggend onderzoek wijdt dit aan landgebruik, watergebruik en fijnstof emissies bij de verwerking van hout tot bouwmateriaal.” 

6. Hoe nu verder?  

De internetconsultatie is vanaf maandag 29 januari geopend. Hier kan je een reactie geven op de kwaliteit en uitvoerbaarheid van de maatregelen. Reageren kan tot en met 23 februari 2024. DGBC zal in samenwerking met haar partners hier ook op reageren.  

Na afloop van de consultatieperiode worden alle reacties bekeken en wordt eventueel het wetsvoorstel aangepast. Het voornemen is om de gewijzigde wetgeving dit voorjaar aan de Tweede Kamer voor te leggen. 

Gerelateerd

Europees Parlement

EU geeft definitieve goedkeuring aan herziening verordening bouwproducten (CPR)

Whitepaper met alle informatie die je nodig hebt om data over je energiegebruik te verzamelen. 'Sturen op werkelijk energiegebruik' gidst bedrijven door datadoolhof

Waarom sturen op werkelijk energiegebruik en hoe doe je dat?

Building Life ambassadeur Sven ’t Hart is junior adviseur bij adviesbureau Merosch.

'CO2-gestuurd bouwen is nog een relatief onbekend onderwerp'