

Over het project
Huidige klimaatinstallaties verbruiken veel energie en grondstoffen, wat een aanzienlijke belasting vormt voor het milieu. Gezien de schaarste aan grondstoffen en de urgentie om de klimaatdoelen van 2050 te behalen, is er noodzaak om de energie- als de materiaalprestaties van klimaatinstallaties te verbeteren. Dit project richt zich op de ontwikkeling van circulaire klimaatinstallaties die de milieu-impact drastisch verlagen. Dit wordt bereikt door innovatieve renovatieconcepten te ontwikkelen, circulaire oplossingen te testen en deze op grotere schaal te implementeren.
Wat levert het project op?
In het project worden drie gevalideerde concepten voor circulaire installaties en zeven geoptimaliseerde circulaire producten ontwikkeld, die op de markt beschikbaar komen. Daarnaast worden drie goedgekeurde alternatieve businessmodellen en productieketens voor circulaire installaties gerealiseerd. Ook wordt een open dataplatform gelanceerd om de milieu-impact van de installaties nauwkeurig te meten.
Door hergebruik van materialen worden zowel de initiële investeringskosten voor grondstoffen als de lange-termijnkosten verlaagd, wat installatiebedrijven aanzienlijke besparingen oplevert. Dit bevordert de versnelde adoptie van circulaire installaties.
Op de lange termijn kunnen circulaire installatietechnieken de milieu-impact van klimaatinstallaties met maar liefst 78% verminderen. Dit versterkt niet alleen de circulaire economie, maar verhoogt ook de concurrentiekracht van de Nederlandse installatiebranche.
Resultaten
Dit project omvat 6 resultaten die hieronder kort zijn omschreven.


1. De circulaire context
Op basis van kansrijke integrale renovatie strategieën met aandacht voor circulair ventileren, verwarmen en koelen, ontwikkelen we ontwerpprincipes en evaluatiekaders voor circulaire klimaatinstallaties.


2. Het circulaire product
We ontwikkelen, ontwerpen, realiseren en testen (nieuwe) circulaire producten, componenten en materialen inclusief hun samenstelling in de klimaatsystemen.


3. De circulaire keten
Naast fysieke oplossingen, ontwikkelen we circulaire proposities, businessmodellen, nieuwe vormen van samenwerken en werkprocessen.


4. Living Lab
We ontwikkelen iteratief (tussen) oplossingen, die we valideren in living labs voor de renovatie van grondgebonden woningen, appartementen en kantoren.


5. Gedragen transitie
We bouwen een learning community met diverse stakeholders van binnen en buiten de keten, waar de ontwikkelde circulaire oplossingen kunnen landen.


6. Digitalisering & monitoring
We gebruiken en ontwikkelen eenduidige meetsystemen, uitstoot data en plaatsen deze op een (open) dataplatform.
Learning Community
De transitie naar circulaire klimaatinstallaties vraagt om samenwerking, kennisdeling en continue dialoog tussen stakeholders. Vanuit resultaat 5 “Gedragen transitie” bouwen wij daarom aan een Learning Community: een netwerk waarin stakeholders samen leren, experimenteren en bijdragen aan de ontwikkeling van circulaire oplossingen.
Deze community is een instrument om de markt actief te betrekken bij het project. We halen inzichten op die bijdragen aan de andere resultaten en zorgen ervoor dat kennis uit het project beschikbaar en toepasbaar is voor een bredere doelgroep. Kennis en ervaringen worden gedeeld in een learning community, wat leidt tot de ontwikkeling van nieuwe samenwerkingsverbanden en praktische toepassing.
Agenda
De agenda geeft een overzicht van evenementen, webinars en andere bijeenkomsten die worden georganiseerd vanuit het project.
Workshop Klimaatinstallaties


25 juni 2025
Klimaatinstallaties, zoals warmtepompen en ventilatiesystemen, vragen om veel schaarse grondstoffen. Nu we ze steeds vaker toepassen, is het belangrijk om ze toekomstbestendig, circulair én efficiënt te ontwerpen. Maar hoe doen we dat het beste?
Maakindustrie Meet-up


25 juni 2025
Centraal tijdens deze deelsessie staat de Routekaart Circulaire Klimaatinstallaties: een toekomstplan waarmee de sector tot 2030 minimaal 25% milieu-impactreductie kan realiseren. Hoe vertaal je ambities uit de Routekaart Circulaire Klimaatinstallaties naar concrete actie die je eigen bedrijf versterkt? In deze sessie tijdens de Maakindustrie Meetup duiken we in tastbare voorbeelden van bedrijven die al circulaire stappen zetten en daarmee leveringszekerheid van kritieke grondstoffen waarvan ze afhankelijk zijn beperken.


Hier bundelen we alle relevante informatie over circulaire klimaatinstallaties: van projectresultaten en praktijkvoorbeelden tot achtergrondartikelen. Het kenniscentrum biedt een toegankelijke en actuele bron van informatie voor professionals.


Via nieuwsberichten houden we de community op de hoogte van de voortgang van het project, belangrijke inzichten uit de werkpakketten en relevante ontwikkelingen binnen het bredere domein van circulariteit en klimaatinstallaties.
Wat is de rol van DGBC?
DGBC is een van de initiatiefnemers van het project en trekker van het resultaat “Gedragen Transitie”. Daarbinnen wordt een learning community opgezet met de betrokken stakeholders van binnen en buiten de keten, waar de ontwikkelde circulaire oplossingen kunnen landen. Er wordt onderzocht welke randvoorwaarden nodig zijn op het gebied van kennis, kunde en systeemverandering voor het toepassen van circulaire installaties. Vervolgens worden deze randvoorwaarden verder ontwikkeld en aangeboden om tot brede acceptatie te komen.
De handen in een voor een betaalbaar, circulair, zuinig, gezond en comfortabel binnenklimaat met een lagere milieu-impact
Het programma wordt uitgevoerd door een consortium bestaande uit:
Bonarius Techniek B.V., Building Changes, Hoppenbrouwers, Inside Out, Itho Daalderop, LBP|SIGHT, REWIND fans & electronics, Schneider Electric, SPIE Nederland, Squarewise, DGBC (Dutch Green Building Council), Hogeschool Utrecht, MRPI, TU Delft, TNO, TVVL, Wasco B.V. en Stichting W/E adviseurs.
Daarnaast ondersteunen Woningcorporatie Bo-Ex, de Alliantie, Circonnect – powered by circular design en Zehnder Group Nederland B.V. het programma als steunverklaarders. Zij stellen enkele locaties of delen daarvan beschikbaar voor tests in living labs.
Partners worden bijgestaan door een klankbordgroep met vertegenwoordigers van: Achmea Real Estate, BNA, INBO, Luka – Nederlandse Vereniging van Luchtkanalenfabrikanten, TBI, Techniek Nederland, Technische Unie, TKI Bouw en Techniek, TKI Urban Energy en Van Dillen Bouwgroep B.V.

