Beeld: Erik de Vries
Personeel en innovatie
De sector staat tegelijkertijd voor grote uitdagingen, waarvan het tekort aan technisch geschoold personeel een van de meest urgente is. Al tientallen jaren worden er te weinig vakmensen opgeleid voor technische beroepen, en dat tekort blijft voorlopig knellen. “Tegelijkertijd dwingt dit ons tot innovatie, productiviteits- en efficiëntieverbetering. Met behulp van digitalisering, robotisering, AI en data-expertise kunnen we veel bereiken. Dat maakt het ook gewoon hartstikke leuk.”
Verduurzaming als kernopgave
Verduurzaming vormt volgens Harbers de kern van de sector. “Onze leden maken verduurzaming concreet. Zij plaatsen warmtepompen, zonnepanelen en energieneutrale installaties. Inmiddels heeft 71% van de kantoren een energielabel C of beter. Er is de afgelopen 10 à 15 jaar al veel bereikt.” Techniek Nederland ondersteunt de installateurs met platforms en tools, zoals Energietransitie door installateurs.nl, de netruimtescan en de samenwerking met DGBC voor de BespaarSamenMonitor. “Met slimme oplossingen kunnen we achter de meter de piekbelasting op het elektriciteitsnet met 25% verminderen. Dat helpt aanzienlijk in de strijd tegen netcongestie.” Naast praktische verduurzamingsoplossingen ligt er een sterke focus op scholing en regelgeving. Techniek Nederland investeert continu in kennisontwikkeling en treedt op als gesprekspartner van de overheid in Den Haag en Brussel, onder meer bij de implementatie van de Energy Performance Building Directive. Daarnaast worden systemen ontwikkeld, zoals het datastelsel Verduurzaming Utiliteit, waarmee vastgoedbeheerders inzicht krijgen in hun energieverbruik en samen met installateurs gerichte stappen kunnen zetten om de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren.
Beeld: Twan vd Veer
‘Het kan wel’
Harbers weet dat de landelijke politiek een grote rol speelt bij ontwikkelingen in de branche. Maar zelfs als die ontwikkelingen negatief zijn, proeft hij optimisme bij ondernemers. “Toen vorig jaar de verplichting voor hybride warmtepompen werd ingetrokken, was dat een knauw. Maar ik sprak een installateur die toch vaak samen met klanten de berekening maakt en laat zien dat een hybride systeem loont. Hij verkoopt ze als warme broodjes. Zulke verhalen tonen aan: het kan wél.”
Lessen uit de politiek
Zijn jarenlange ervaring in Den Haag neemt Harbers nadrukkelijk mee in zijn nieuwe rol. “Je kunt plannen maken wat je wilt, maar uiteindelijk moeten duizenden mensen in de praktijk ermee aan de slag. Uitvoerbaarheid is dus cruciaal. Daarnaast heb ik geleerd dat alles met alles samenhangt: een euro extra voor zorg gaat ten koste van defensie of onderwijs. Dat maakt beleidskeuzes complex. Die realiteit neem ik mee naar dit werk. En Den Haag waardeert sectoren die niet alleen naar de overheid kijken, maar zelf verantwoordelijkheid nemen. Dat is precies wat wij als branche doen.”
‘Weet waarom’
Het thema van de Dutch Green Building Week, ‘Weet waarom’, sluit naadloos aan bij zijn boodschap. “Er zijn duizenden redenen om te verduurzamen. Je doet het voor een gezonde, toekomstbestendige leefomgeving, maar ook omdat het de toekomst is van alle bedrijfsmodellen. Bovendien worden we minder afhankelijk van instabiele landen voor onze energie. Als je dat scherp op je netvlies houdt, kun je de vaart erin houden. De techniek is er, de kennis is er. Dus als je wilt versnellen, is dit hét moment.” Tot slot schetst hij een belangrijke rol voor de gebouwde omgeving: “Als we deze ontwikkeling vasthouden en versnellen, kan de gebouwde omgeving het visitekaartje en de voorloper van de energie- en grondstoffentransitie worden.”
Circulaire installaties vormen een essentieel onderdeel van de transitie naar een duurzame gebouwde omgeving. Om deze transitie te versnellen, werken brancheorganisatie Techniek Nederland en DGBC intensief samen. In 2023 lanceerden zij samen met TVVL de Actieagenda Circulaire Installaties, waarin acht transitieversnellers en concrete actiepunten zijn opgenomen. Een van de volgende stappen is een Programma van Eisen Circulaire Installaties om opdrachtgevers te helpen installaties te kiezen en ontwerpen met een lage milieu-impact, gericht op hergebruik en levensduurverlenging. Techniek Nederland draagt bij aan dit kader om circulariteit praktisch toepasbaar te maken in de installatiesector.
Beeld: Stefan Segers